JF analizi: Gazze'de hayat, asla eskisi gibi olmayacak!

PeyamaKurd - ABD merkezli düşünce kuruluşu The Jamestown Foundation'da, savaşın ardından Gazze'nin geleceği hakkında ortaya çıkabilecek olası senaryoların ele alındığı bir analiz paylaştı.

Sekiz farklı senaryoyu içeren söz konusu analizde, savaştan barış güçlerinin konuşlandırılmasına, Arap Ligi'nin rol almasından Hamas'ın tam kontrolü sağlanmasına kadar çeşitli olasılıklar ele alındı.

The Jamestown Foundation'da yayınlanan analiz de şunlara yer verildi:

Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırıları, Gazze'deki Filistinli nüfusun statüsünü ve geleceğini değiştirmeye yönelik süreci tetiklemek için tasarlanmıştı. Bu bağlamda operasyon başarılı oldu.

Artık Gazze'de hayat asla eskisi gibi olmayacak

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İsrail Hava Kuvvetleri operasyon karargâhında düzenlenen bir toplantıda, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) Gazze'ye düzenleyeceği kara harekâtı hakkında; "Bu Gazze'deki son savaş olmalı. Çünkü bundan sonra Hamas diye bir şey olmayacak” dedi.

Peki İsrail, başarılı olursa Hamas sonrası Gazze nasıl şekillenecek? İşte Gazze'nin geleceği sekiz olası senaryo.

***

Senaryo 1: FİLİSTİN YÖNETİMİNİN GERİ DÖNÜŞÜ

Hamas'ın 2007 yılında Gazze'de etkin olması Filistin Birlik hükümetinin feshedilmesinden sonra Gazze ve Batı Şeria arasında çok az resmi etkileşim oldu. Bu da Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi'nin ve Mahmud Abbas'ın Gazze'de çok az varlığı ya da etkisi olduğu anlamına geliyor.

Filistin Yönetimi'nin Gazze'ye dönmesi halinde buradaki halk arasında güvenilirliği zedelenebilir. Bu durumda Mahmud Abbas, İsrail'in adamı olarak nitelendirilmekten kaçınamayacaktır.

Gazzelilerin kalmasına izin verilmesi halinde ise, İsrail'in Gazze'deki direniş gruplarına para ve silah akışını engellemek için daha da sıkı kontrol mekanizmaları getireceği kesindir.

Senaryo 2: AŞIRILIKÇI GRUPLARIN ETKİSİ ARTABİLİR

İsrail'in, Hamas ve diğer küçük grupları yok etme planı, zaten derin bir travma geçirmiş olan bölgede tehlikeli bir güç boşluğu bırakacaktır.

Bu boşluğun İsrail'e sempati duyan herhangi bir grup ya da hareket tarafından doldurulması pek olası değil. Filistinlilerin öfkesi daha büyük bir aşırıcılığın büyümesini teşvik edebilir. Bu durum muhtemelen yeni şekillerde ya da El Kaide veya IŞİD gibi daha tanıdık grupların Gazze'deki popülaritesinin artmasıyla kendini gösterebilir.

Senaryo 3: İSRAİL’İN GAZZE’Yİ TAMAMEN ELE GEÇİRMESİ

Eğer beklendiği gibi İsrail, Gazze'nin tamamını ele geçirirse, bu İsrail askerlerinin ve yerleşimcilerin 2005'teki tahliyesinden bu yana yapılan üçüncü büyük operasyon olacak.

Gazze'nin, İsrail askeri tarafından tam anlamı ile ele geçirmesi neredeyse hiç destek görmeyen bir fikir. Böyle bir durumda İsrail, ekonomik açıdan pahalı, askerî açıdan zorlu ve siyasi açıdan zarar verici bir saldırı-karşılık döngüsünden kurtulamayabilir.

***

Senaryo 4: MISIR KONTROLÜNE GERİ DÖNÜŞ

Şu anda Mısır'ın Gazze ile mümkün olduğunca az ilişkisi var ve Gazze ile olan tek sınır kapısını sık sık kapatıyor.

Gazze 1959 yılında Cemal Abdülnasır'ın Birleşik Arap Cumhuriyeti'ne dahil edilmiş ve 1967 yılına kadar Mısırlı bir vali tarafından yönetilmişti. İsrail, 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda Gazze ve Sina'yı Mısır'dan ele geçirdi. Sina Yarımadası sonunda Mısır'a iade edilirken, Gazze iade edilmedi ve 2005 yılına kadar İsrail askeri işgali altında kaldı.

Resmi olarak Mısır, Haziran 1967 Arap-İsrail Savaşı öncesinde var olan sınırlara dayalı bağımsız bir Filistin devletini savunmaya devam etmektedir. Bu nedenle böyle bir senaryo da göz ardı edilemez.

Senaryo 5: GAZZE'DE NÜFUSUNUN AZALMASI

İsrail hava saldırıları ve uyarıları bir arada kullanarak Gazzelileri yerleşim bölgesinin Mısır sınırına yakın güney kesimine gitmeye zorluyor. Bu durum İsrail'in Gazze nüfusunun tamamını sınırdan Mısır'ın Sina bölgesine sürmeye çalışabileceği korkusuna yol açtı.

Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas da Gazzelilerin kalıcı olarak yerlerinden edilmesinden korkuyor ve bunun 1948'de yaklaşık 750,000 Filistinlinin İsrail devletini oluşturacak topraklardan sürülmesine atıfta bulunarak "ikinci bir Nakba" olacağını öne sürüyor.

İsrail İstihbarat Bakanlığı'ndan sızdırılan bir belge, savaş bölgelerinden büyük ölçekli göçün büyük sonuçları olacağını gösteriyor. Bu belgede; Gazzelilerin kitlesel göçü için olası varış noktaları olarak belirtilen ülkeler arasında Yunanistan, İspanya ve Kanada yer alıyor. Ancak bu plan gerçekçi görünmüyor.

Senaryo 6: BİR “BM MANDASININ” KURULMASI

Hamas sonrası Gazze için olası bir yönelim, birinci ve ikinci dünya savaşları arasındaki dönemde Orta Doğu ve Afrika'da yaygın olduğu gibi “manda bölgelerinin” yeniden canlandırılmasını içeriyor.

Nitekim Gazze de, 1923'ten 1948'e kadar İngiliz Filistin Mandası altındaydı.

Böyle bir yetkinin BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını varsayarsak, Gazze'nin BM yetkisi altındaki bir görev gücü ile yönetilmesi mümkün olabilir.

***

Senaryo 7: SİLAHSIZLANDIRILMIŞ BİR GAZZE

İsrail'e dost bazı Arap ülkelerine (özellikle Mısır, Ürdün, Fas, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri) silahsızlandırılmış bir Gazze üzerinde yetki verilebileceği bir senaryo ortaya çıkabilir.

Senaryo 8: HAMAS'IN HAYATTA KALMASI VE TEKRAR CANLANMASI

İsrail, fizibiliteden ziyade öfkeden doğan bir politika ile hem siyasi hem de silahlı kanatları olan Hamas'ın tüm izlerini ortadan kaldırmayı kendisine bir görev olarak belirlemiştir.

Ama bu plan, Gazze'de yaşayan herkesi öldürmek ya da sınır dışı etmek dışında bu imkânsız…

Gazze'de derin kökleri olan Hamas'ın, biraz farklı bir biçimde veya farklı bir isim altında olsa bile, mevcut çatışma döneminden sağ çıkma ihtimali yüksek. Bu durum, Hamas'ın daha güçlü olmasına İsrail ile de çatışmalarının devam edeceği anlamına gelecektir.